Awarie akumulatora: rodzaje i przyczyny
Awarie akumulatora samochodowego nie tylko uniemożliwiają prawidłowe uruchomienie silnika, ale mogą również prowadzić do uszkodzenia wielu urządzeń elektrycznych. W akumulatorze zachodzą procesy elektrochemiczne, a nieodwracalne reakcje mogą spowodować zniszczenie elektrod i pasty aktywnej oraz zatkanie elektrolitu.
Najczęstsze awarie akumulatora
Awarie akumulatora zdarzają się częściej w dość starych samochodach. Ale samochody w wieku od 1 do 6 lat, a nawet zupełnie nowe, nie są całkowicie wolne od tego problemu, szczególnie w przypadku naruszenia zasad eksploatacji i nieregularnej konserwacji. Przykładem takich usterek jest zasiarczenie płytek – tworzenie się dużych kryształów ołowiu, które zamykają pory masy aktywnej. Prowadzi to do zmniejszenia pojemności akumulatora.
Do głównych usterek akumulatora należą również:
- Samorozładowanie – występuje częściej przy niskich ujemnych temperaturach, a także gdy akumulator jest zabrudzony, dostanie się na niego wilgoć lub płyny techniczne;
- Spadek poziomu elektrolitu – szczególnie zauważalny latem na skutek częściowego odparowania wody, a także przy zwiększonych prądach ładowania;
- Utlenienie zacisków – może spowodować głębokie lub całkowite rozładowanie, po którym nie będzie już możliwe przywrócenie pracy akumulatora;
- Zwarcie – prowadzi do zniszczenia separatorów i pojawienia się narośli na płytkach akumulatora.
Jeśli akumulator zostanie podłączony nieprawidłowo, nastąpi kolejna poważna awaria – zamiana biegunów. W niektórych przypadkach problem ten uniemożliwia zregenerowanie akumulatora do dalszej pracy. Nie można ignorować takich sytuacji jak puchnięcie czy pęknięcie obudowy akumulatora. W drugim przypadku nawet niewielkie naruszenia spójności urządzenia mogą prowadzić do wycieku elektrolitu i dalszych awarii.
Możliwe przyczyny awarii akumulatora
W przypadku każdej awarii w pracy akumulatora istnieją określone przyczyny. Może to być wada fabryczna lub nieprawidłowy montaż urządzenia. Istnieją również inne czynniki, które powodują różne usterki. Na przykład, długotrwałe przechowywanie nienaładowanego akumulatora, wybór elektrolitu bez uwzględnienia warunków klimatycznych, nieprawidłowe zamontowanie urządzenia, a także uszkodzenie ładowarki akumulatora prowadzą do rozpadu płytek.
Przyczyną zasiarczenia płytek może być:
- Awaria regulatora napięcia;
- Utlenianie lub słabe mocowanie zacisków;
- Zanieczyszczenie powierzchni akumulatora;
- Niewystarczająca ilość elektrolitu.
Ten sam efekt wywołuje poluzowany pasek rozrządu, niewłaściwa instalacja urządzeń elektrycznych w samochodzie i nieprawidłowe działanie generatora. Samorozładowanie akumulatora następuje, gdy zmniejsza się gęstość elektrolitu, do ogniw dostają się metalowe przedmioty, zostaje naruszona technologia przygotowania elektrolitu lub zostaje on zanieczyszczony produktami zniszczenia płytek i separatorów.
Wibracje i przeładowania, także podczas usterek ładowania akumulatora, powodują zwarcie płytek o przeciwnych biegunach. Brak dbałości o urządzenie prowadzi do utlenienia zacisków.
Oznaki uszkodzonego akumulatora samochodowego
Jeśli występują oznaki nieprawidłowego działania akumulatora samochodowego, należy pomyśleć o rozwiązaniu problemu i nie kontynuować korzystania z samochodu, nawet jeśli silnik się uruchomi. Awaria akumulatora może spowodować awarię poszczególnych lub wszystkich urządzeń elektrycznych: reflektorów, elektrycznie sterowanych szyb, multimediów, modułu bezpieczeństwa, klimatyzacji. Oznaki usterki akumulatora obejmują również:
- Nietypowy zapach, wydobywający się z ogniw – wskazuje na zwarcie płytek, przeładowanie, przegrzanie lub zamarznięcie elektrolitu;
- Obrzęk obudowy – wskazuje na nadmierne tworzenie się gazu wewnątrz akumulatora lub stwardnienie cieczy na skutek mrozu;
- Trudność w uruchomieniu silnika – silnik nie odpala od razu, tłok obraca się powoli, słychać kliknięcia rozrusznika;
- Nagrzanie jednego z ogniw i uwolnienie pary – następuje w przypadku nagrzania zacisków w wyniku zwarcia płytek.
Jeśli na desce rozdzielczej pojawi się kontrolka awarii akumulatora, zdecydowanie należy sprawdzić urządzenie i, jeśli to możliwe, wyeliminować wszelkie problemy w jego działaniu. Wskaźnik włącza się, gdy poziom naładowania akumulatora jest niski, ale może również wskazywać usterkę generatora.
Regularny spadek gęstości elektrolitu w akumulatorze wskazuje na niepełne zwarcie. Jeżeli na początku ładowania napięcie wzrasta, a pod koniec procesu gęstość elektrolitu maleje, jest to oznaka zasiarczenia.
Istnieje kilka możliwości ustalenia, czy akumulator jest uszkodzony. Można skorzystać ze specjalnego wskaźnika, jeśli konstrukcja akumulatora przewiduje jego obecność, lub zmierzyć napięcie przy wyłączonym silniku.
